Nazwiska międzyrzeczan Część I. Nazwiska szlachty i mieszczan międzyrzeckich Wydanie III, Wrocław 2011, aktualizacja 10.12.2012, 04.2023 opracowanie: Łukasz K. Netczuk

Wykaz alfabetyczny

A      B      C      D       E      F       G      H      I       J      K      L      Ł      M      N      O      P      R      S      Ś      T      U      W      Z      Ż

W związku z aktualizacją wpisów z ksiąg miejskich z lat 1558-1718 poszczególne litery przeniesiono na oddzielne strony. Indeksw trakcie aktualizowania wpisów z lat 1559-1574

Indeks nazw miejscowych miasta Międzyrzeca w XVI w. Wydanie I, Wrocław 2025 opracowanie: Łukasz K. Netczuk
Lp.	Nazwa	Rodzaj/kategoria, dodatkowe informacje	Data wzmianki Data powstania	Właściciel, oboczni sąsiedzi z obu stron	Dzierżawca/dziedzic
Pola podmiejskie mieszczan - grunty rolne, łąki i lasy
	Błonie	pole miejskie na północ od placów stodołowych na dzisiejszych Zawadkach	1558	Maciej Sięch [pół łana], Serafin, Ko? Oliezowicz	Stanisław Sięch [pół łana]
	Błonie	pole miejskie	1558	Maciej Sakowicz, Iwan Kozar, Hrehory Kozar	Stafan Popowicz [pół łana]
	Błonie	pole miejskie	1558	Michałko Ostafowicz [pół łana], Klim Ostaszowicz, Michałko Ostafowicz	Hryć Ostafowicz [pół łana]
	Błonie	pole miejskie	1558	Iwan Oleksicz [czwarcizna łana], Tymosz Liepicz, Paszko Prosznowski	Joszko Psonka [czwarcizna łana]
	Błonie	pole miejskie	1558	Zophia Razewianka z Mężem Augystynem [pół łana], Walenty Massiewicz, Jakub Turski	Katarzyna, matka Zofii Razewianki [pół łana]
	Błota	łąki w polu Błonie nad ciekiem wodnym od Piszczki do Wysokiego pod lasem Dubicz , dziś częś Zaścianek	1891
	Borza	część pola miejskiego za Horodowym Błotem - albo w Prudźcu albo od Żabiec i Tuliłowa, jeśli Horodowe Błoto to pole za Hordowym Mostem	1558	Stefan Pluta [pół łana], Myna [Nieca] Supron [Hawryłowicz]	Stanisław Dubonosowicz [pół łana]
	Glinki	pastewnik dworski położony na zachód od Piszczki, dziś halasy - Cegielnia	1506	Nowe uposażenie kościoła międzyrzeckiego przez jana Zabrzezińskiego.
	Dubicz	las miejski od Rogoźnicy do Zaścianek
	Horodowe Błoto	część pola miejskiego zwanego Horodziec = Horodowe Błoto - być może zniekształcona nazwa od Mostu Hordowego na Piszczce na trakcie siedleckim albo Błota w polu Prudziec	1558
	Kaniowe	część pola miejskiego, lokalizacja nieustalona	1558	Polonia Kożuszek [łan], Maciej Szapski, Stanisław Kluka	Maciej Cieśla [włóka]
	Kaniowe	część pola miejskiego	1558	Jan Kietniowicz [pół łana], Wasko Psonczicz, Iwan Doroszewicz i Wasko?	Maciej Kietniowicz [pół łana]
	Koziarowe>Szachowy Kąt> Koźli Szach	część pn. pola miejskiego Prudziec za Uprutcem, przed Klebanką	1560	Campo dicto Kozyarowy,  Le von Kozarowicz	Nieczko Ostaszowicz
	Koźli Szach> Szachowy Kąt>Koziarowe	część pola miejskiego Prudziec, Kołodziekowie mieli grunt w polu Prudziec, może chodzić o Pole Koziarowe czyli Szachowy Kąt	1558
	Koźliska>Koźli Szach> Koziarowe	pastwisko od granicy z Rogoźnicą? na pn.-wsch. od miasta i pn. od Wysokiego	1558	Trochim Dup(b)acow [łan], Kołodziejko, Supron Hawryłowicz	Supron Hawryłowicz [łan]
	Kożuszkowa Łąka	łąka położona za Stawem w Wysokim	1506	Nowe uposażenie kościoła międzyrzeckiego przez jana Zabrzezińskiego.
	Prudziec	pole miejskie na pn. od Piszczanki	1558	Jan Kietniowicz [pół łana], (H)Nacziel Byczyk, Misko Byczyk	Maciej Kietniowicz [pół łana]
	Prudziec	pole miejskie	1558	Nastia Popadia z synami Trochimem i Haczkiem [pół łana], Stanisław Kołodziejko, Tymoszek Sokolczyk	Grzegorz pleban [pół łana]
	Prudziec	pole miejskie	1558	Jan Kietniowicz [pół łana], Paweł ?, Hercz Hirke	Maciej Kietniowicz [pół łana]
	Sitne	las oddzielający miasto od Sitna po południowej stronie Krzny	1506	Nowe uposażenie kościoła międzyrzeckiego przez jana Zabrzezińskiego.
	Szachowy Kąt>Koźli Szach> Koziarowe	część pn. pola miejskiego Prudziec za Uprutcem pod Klebanką	1891 [1] 1]
	Tłuściec	kompleks leśny, rzeczka i wieś na zachód odmiasta oddzielające dobra międzyrzeckie WKL od ziemi łukowskiej
	Za Prudźcem	część pola miejskiego Prudziec blisko Szachowego Kąta, później Uprutce	1558	Michałko Ostafowicz [pół łana], Miszko Duda i Michał Ostafowicz	Hryć Ostafowicz [pół łana] s. Michałka zapis testamentowy
	bn.	pole miejskie	1558	Lucz Dziekczucz, Pasko Prosniewicz, S... Iwan Phibus	Tymosz Danczowicz [jedna trzecia łana]
Nazwy ulic i placów w mieście do 1788 r.
	Lacki Rynek	plac na wschód od kościoła św. Mikołaja w formie rozszerzonego traktu - dziś ul. Kościelna stanowiący pierwotnie oś komunikacyjną z Piszczanki przez most na Krznie w stronę Łukowa, najstarszy przedlkacyjny plac targowy wiązany z parafią łacińską i działalnością Chamca i Nasutów ośrodek osadnictwa polskiego stąd nazwa	XVI w.
	Ogród plebański	ogród parafialny w rejonie między Warszawską, Kościelną i Łukowską	1558
	Ogród dworski dawny	ciągną się od ogrodu kościelnego ku pierwszemu dworowi międzyrzeckiemu w rejon starego folwarku Zadworne
	Ogród zamkowy	ogrody pańskie po północnej stronie Krzny od Zamczyska ku Wysokiemu zapisane kościołowi międyzrzeckiemu, dziś teren bloków Spółdzielni "Odzież" i Spółdzielni Mieszkaniowej	1506	Nowe uposażenie kościoła międzyrzeckiego przez jana Zabrzezińskiego.
	Ogród zamkowy	ogród pański pod zamkiem po południowej stronie Krzny pod  miedzą Martyna Maszewicza na Nowym Mieście gdzie stała przedtem cerkiew zamkowa św. Piotra	1583	Nadanie placu cerkiwi św. Piotra i Pawła przez ks. Stefana Zbaraskiego	Cerkiew św. Piotra i Pawła
	ul. Pogorzała	dziś ul. Listopadowa na Nowym Mieście	1583	Nadanie placu Szymona Kominka pod przeniesienie cerkwi zamkowej św. Piotra z Zamczyska na nowe miejsce jako cerkiew św. Piotra i Pawła przez ks. Stefana Zbaraskiego	Cerkiew św. Piotra i Pawła
	ul. Żydowska	główna ulica od Rynku ku Krznie na Starym Mieście	1562
	Rynek (rynek staromiejski)	o wym. ok. 102,5x131,5 m (pow. 1 staja frankońskiego) - centralny plac targowy Starego Miasta, dziś pl. Jana Pawła II
	bn.	ogród	1558	Michałko Ostafowicz ogród od ogrodu plebańskiego	Hryć Ostafowicz [pół ogrodu]
	bn.	ogród	1558	Stepan Mańkowic [ogród], Mateusz Sienko z z Goloikowicz, wdowa Radziuszyna	Hryc Kuczikowcz [ogród]
	bn.	dom i ogród	1558	Albert Skwarka, Mikołaj Wsiwicz, Radk?	Dorota i Jakub Skwarka
	bn.	dom, ogród i plac	1558	Jadwiga de Ossinolicze, Murupata	Maciej Plaxicz, Jakub Turski, Jan Sshwacha
	bn.	dom	1558	Narchanicha Żydówka	bd.
	bn.	dom	1558	Choma Tarapszyc [dom], Na? Wyeszwicz, Maciej Łuczowicz, naprzeciw Ivana Calecrario?	Maciej Kożuszkowicz [dom]
	bn.	dom	1558	Sienko Szepiota [dom], Jakub Gieros, Hapi? Kuprianicz	Chwiedko Tymoszowicz [dom]
	bn.	plac?	1558	Michałko Ostafowicz [plac], Mikołaj Moraczicz	Hryć Ostafowicz
	bn.	plac dziedocha Puzyńskiego	1583	Nadanie placu cerkwi św. Piotra i Pawła przez ks. Stefana Zbaraskiego, dziedoch Puzyński	Cerkiew św. Piotra i Pawła
	bn.	plac pusty - niezabudowana działka miejska	1558	Stefan Pluta, Piotr Myszczewicz, Jan Bujalski	Iwan Niedźwiedź
	bn.	plac pod Stawem Stołpieńskim	1583	Nadanie placu pod Stawem Stołpieńkim cerkwi św. Piotra i Pawła przez ks. Stefana Zbaraskiego	Cerkiew św. Piotra i Pawła
Nazwy osiedli
	Międzyrzec (Międzyrzecze)	główna osada ośrodka nad Krzną, pierwotnie wieś w formie ulicówki przy dzisiejszej ul. Kościelnej po pn. stronie Krzny w pobliżu brodu, pierwszy drewniany zamek znajdował się na zachód od kościoła u zbiegu ul. Łukowskiej i Czystej, kościół tradycyjnie miał istnieć od XII w. pierwotnie jako cerkiew, łacińska parafia w tym miejscu została ufundowana ok. 1430, a gotycki kościół z czasów Nasuty w 1477 r.	XIII w. istn. przed XII w. 1390 1434	Latopis ruski wymienia 10 wsi nad Krzną złupionych przez Polaków. Nadanie Międzyrzeca i Stołpna Abrachamowi Chamcowi. Potwierdzenie nadania Międzyrzeca i Stołpna Nasucie.
	Nowe Miasto	osiedle założone ok. 1511 r. przy trakcie Lubelskim  na południe od Krzny która oddzielała je od Starego Miasta i na północ od Zny - kanału, który oddzielał je od Stołpna, otoczone z każdej strony rzekami, na powierzchni ok. 5 włók  chemińskich (ok. 101 ha), później 3/4 zachodniej i południowej części lokacji nowomiejskiej zajęły przeniesione tereny dworskie z nowym dworem, część ta nie zostąła zasieldona przez mieszczan w XVI w. Zasiedlanie Nowego miasta zaczynało się od Starego Miasta i postępowało na zachód wzdłuż ul. Lubelskiej traktu do Stołpna i do Lublina.
	Piszczanka (Piszczka)	osiedle o ulicowym układzie zabudowy wzdłuż dawnego traktu do Siedlec rozciągające się od Sterego Miasta w kierunku pn.-zach. do Mostu Hordowego na rzece Piszczce, od której wzięło nazwę, starsze od Starego Miasta, pierwotnie mogło funkcjonować jako oddzielna wieś lub osiedle stricte rolnicze o czym śiwadczy zapis Hieronima de Pieszczanka z 1559 r.	1559 ist. od XIV w. 1560 1642	Hieronim de Pieszczanka, żona Dorota Piskatowicz (Piesgatowicz) Curia ad Pieszczanka do rzeczy Pieszczanskiey (do rzeki Piszczki)
	pola miejskie	obejmowały grunty orne systemu trójpolowego w układzie łanowym (Błonie, Prudziec, Stare), łąki, lasy i rozciągały się od Halasów do Wysokiego, pn. granicą był potok Złota Krzywula, pola miejskie zajmowały powierzchnię ok. 142 włók chełmińskich	1428-1441
	Rzeczyca	wieś powstała na gruntach ornych Nowego Miasta
	Stare Miasto	lokowana na prawie magdeburskim w II ćw.  XV w.dzielnica z prostokątnym rynkiem, kwartałami zabudowy przyrynkowej, połączona ulicą z Lackim Rynkiem przyległym do zabudowy przy kościele św. Mikołaja, otoczna działkami ogrodowymi, pierwotna lokalcja zajęła obszar 1,5 łana frankońskiego	1428-1441
	Stołpno (Słupce)	osiedle ulicowe, położone poprzecznie do traktu lubelskiego, na pd. wysokim brzegu Krzny, do XX w.samodzielna wieś, miejsce średniowiecznego grodziska oraz cmentarzyska, w XIII w.  jako jedna z kilkunastu wsi nad Krzną nie wymienionych z imienia w ruskich latopisach, posiadało pola po lewej stronie Krzny obok pól miejskich	XIII w. istn. przed XII w. 1390 1434	Latopis ruski wymienia 10 wsi nad Krzną złupionych przez Polaków. Nadanie Międzyrzeca i Stołpna Abrachamowi Chamcowi. Potwierdzenie nadania Międzyrzeca i Stołpna Nasucie.
	Wygnanka	wieś powstała na gruntach ornych Nowego Miasta
	Wysokie	dawniej wieś i folwark nadane w uposazenie parafii św. Mikołaja przez nasutę w 1477 r.	1477
	Zadworne	folwark, dziś osiedle w rejonie ul. 3 Maja, Łukowskiej i czystej gdzie znajdować się miał pierwszy dwór międzyrzecki, w pocz. XX w. folwark przeniesiono za linię kolejową na południe od Stołpna również nazywając Zadworne
	Zamczysko	drugi zamek - dwór  międzyrzecki zlokalizowany w widłach rzeki Krzny i Zny  w okolicy ul. Zmaczysko, zarys umocnień ziemnych tego zamku widać jeszcze na planie z 1788 r.
Rzeki, stawy, groble, mosty, młyny i karczmy
	grobla od Zamku do Rynku	dziś przybliżony szlak ul. Łukowskiej
	grobla do młyna na Piszczance	dziś wysoki wschodni brzech Piszczki od Zawadek
	Kanał Wieprz - Krzna	powstały w poł XX w. kanał w biegu Zny łączący Wieprz z Krzną
	Kanał stawu Stołpieńskiego > Zna	kanał bywał nazywany Zną, jest to kanał młyński dawnego Stawu Stołpieńskiego zasilający w XVII-XVIII w. również stawy ogrodowe pałacu międzyrzeckiego
	Krzna (Trzna, Krosna)	jej główny nurt zaczyna się od zbiegu Krzny Południowej i Północnej z Piszką i Zną,	XIII w. 1434	Latopis ruski wymienia 10 wsi nad Krzną złupionych przez Polaków
	Krzna Południowa	płynie równoleżnikowo na wschód i wpada koło rzeczycy razem ze Zną do Krzny Północnej tworząc Krznę
	Krzna  Północna	płynie równoleznikowo na wschód i w Międzyrzecu łączy się z krzną Połuniową płynąca razem ze Zną oraz z Piszczką tworząc Krznę
	Lucynka	dopływ Krzny obok Rzeczycy
	most Hordowy lub Horodowy	most na Piszczce w ciągu trakcu do Siedlec na ul. Piłsudskiego
	most Nasuty	most na Znie - kanale młyńskim Stołpna obok dzikiej promenady parku pałacowego, w XIX w. jego rezsztki były jeszcze widoczne
	Piszczka (Piszczanka)	dopływ Krzny wpadający do niej przed dawnym Stawem Miejskim, płynie z północy od Mostowa, zasilana dopływami z podmokłych terenów między Krzywośnitami i Wygodą, na Moście Hordowym stał młyn plebański i staw w uposażeniu parafii łacińskiej, od niej nazwa samodzielnej wsi Piszczanka, będącej potem przedmieściem rolniczym Międzyrzeca	1559 1560 1642	Hieronim de Pieszczanka, żona Dorota Piskatowicz (Piesgatowicz) Curia ad Pieszczanka do rzeczy Pieszczanskiey (do rzeki Piszczki)
	Staw Plebański i młyn na Piszczance	nadany w posażenie parafii św. Mikołaja w 1477 r. przez Nasutę, pierwotnie młyn i staw należały do dworu Nasuty	1477
	Staw Miejski	głóny staw młyński na Krznie pomiędzy Starym i Nowym Miastem od Lubelskiej po Siedlecką
	Staw Stołpieński	staw młyna Stołpieńskiego na kanale młyńskim nazywanym Zną	1583	Nadanie placu pod Stawem Stołpieńkim cerkwi św. Piotra i Pawła przez ks. Stefana Zbaraskiego
	Staw i młyn Wyskoie	staw pański nadany parafii łacińskiej w 1506 r. przez Jana Zabrzezińskiego zlokalizowany obok wsi Wysokie na kanale młyńskim płynącym od Piszczki z Klebanki ponad Kątem Szachowym do Krzny pod Wysokim	1506	Nowe uposażenie kościoła międzyrzeckiego przez jana Zabrzezińskiego.
	stawy - użytek ekologiczny	jeziorka po południowej stronie Krzny na północ od Stołpna w obniżeniu doliny rzecznej
	Zna (Cna)	nazwa rzeki płynącej z południa na północ wpadającej do Krzny Południowej i dalej łączące się z Krzną Północną tworząc główny nurt Krzny, także odcinek Krzny Południowej w pobliżu Międzyrzeca od Rzeczycy i nazwa kanału łączącego Krznę Południową z głównym nurtem Krzny oddzielający Nowe Miasto od Stołpna, dziś jej biegiem prowadzi Kanał Wieprz-Krzna

Źródła

[1] Adolf Pleszczyński, Opis historyczno-statystyczny parafii międzyrzeckiej,  Międzyrzec, (1891) 1911: wykaz rodzin nieprzerwanie żyjących od 1688 do 1891 r. w Międzyrzecu.
[2] Jerzy Chomicki, Powstanie i rozwój układu urbanistycznego Międzyrzeca Podlaskiego, [w:] Rocznik Międzyrzecki, t. XX-XXI-XXII, TPN, Międzyrzec Podlaski 1988-1989-1990, str. 78-169: wykaz użytkowników działek i domów w Międzyrzecu w 1788 r. oraz pojedynczo wzmiankowani mieszczanie od XV do XVI w.
[3] Józef Geresz, Międzyrzec Podlaski. Dzieje miasta i okolic, Intergraf, Międzyrzec Podlaski 2000: pojedynczo wzmiankowani mieszkańcy Międzyrzeca od XV do XIX w.
[4] Roczniki Międzyrzeckie, TPN, Międzyrzec Podlaski, od 1969: nazwiska wzmiankowane w XIX i XX w.
[5] Resurrectionist Charism 1887-1932,1986: biogram ks. Adolfa Netczuka.
[6] Rocznik Międzyrzecki, t. XXXI-XXXII, TPN, Międzyrzec Podlaski 2001.
[7] Akta Izdowajemyje Wilenskoju Archeograficzeskoju Kommisseju, Wilno 1908, str. 482-503; Rocznik Międzyrzecki, t. XXXI-XXXII, TPN, Międzyrzec Podlaski 2001, str. 103: spis z połowy XVII w.
[8] Rocznik Międzyrzecki, t. XXXIX, TPN, Międzyrzec Podlaski 2008.
[9] Rocznik Międzyrzecki, t. II, TPN, Międzyrzec Podlaski 1970, str. 74-81.
[10] Rocznik Międzyrzecki, t. XII-XIII, TPN, Międzyrzec Podlaski 1980-1981, str. 5-35.
[11] Rocznik Międzyrzecki, t. XXIII-XIV, TPN, Międzyrzec Podlaski 1991-1992, str. 63-91.
[12] Drzewa genealogiczne rodzin Netczuków, Wolskich i Mankiewiczów  z Międzyrzeca Podlaskiego - akta stanu cywilnego, Dział Genealogii RN, 1999-2011.
[13] Relacja korespondencyjna Pana Jacka Rybaka-Gawskiego, 10.12.2012.
[14] T. Lenczewski, Genealogia Rodów Utytułowanych, str. 62. 
[15] G.A. Własiew, Potomstvo Rurika, St.Petersburg 1906.
[16] N. E. Brandenburg, Rod kniaziej Massalskich, Sankt-Pietierburg 1892
[17] A. Pleszczyński, Bojarzy Międzyrzeccy. Studium etnograficzne, 1892
[18] Ł.K. Netczuk, Indeks do dawnych ksiąg miejskich miasta Międzyrzeca Podlaskiego (1558 - 1718), Wrocław - Międzyrzec Podlaski, 2023.